اصول و ضوابط طراحی مدرسه
در طراحی مدرسه باید از دسترسی های اصلی فاصله مناسب را رعایت بکنیم.در طراحی مدرسه باید حداقل 100 متر از خیابان اصلی دور باشد. مدرسه باد از اماکن شلوغ مانند و پارک حسینیه و قبرستان و… به دور باشد.
مدرسه استاندارد باید از ساختمان های اطراف 20 . 25 متر فاصله داشته باشد .
معیار مساحت زمین مورد نیاز به منظور طراحی مدرسه تعداد دانش آموزانی خواهد بود که در آن مدرسه به تحصیل بپردازند.
نکات مهم در طراحی مدرسه
ساختمان مدرسه باید طوری باشد که کلاس ها در معرض نور مستقیم باشد .
متراژساختمان بستگی به تعداد دانش آموز مدرسه دارد. توصیه میشود مدارس ابتدایی و راهنمایی یک طبقه باشند.
باید برای هر دانش آموز 3 متر مربع فضا وجود داشته باشد.
در شهر کوچک تعداد دانش اموزان یک مدرسه حداکثر 450 نفر و در شهر های بزرگ 900 نفر میباشد.
تجهیزات آتش نشانی باید در مدرسه وجود داشته باشد.
فضا های آموزشی در طراحی مدرسه:
سالن سخنرانی. کلاس ها. کارگاه ها. کتابخانه.
فضا های رفاهی خدماتی:
سلف سرویس. انبار. موتور خانه.حیاط. سرویس بهداشتی.
فضا های اداری:
اتاق جلسات. اتاق مدیریت. اتاق معلمان. معاونت. سرایداری. آبدارخانه.
کلاسهای درس در طراحی مدرسه:
کلاسهای درس باید از نور کافی برخوردار باشد.
باید در طراحی مدرسه کلاسهای درس مستطیل باشد و در ابعاد استاندارد تا دانش آموز ته کلاس نیز تخته را به خوبی ببیند.کلاس های درس نظری به ازای هر دانش اموز دو متر مربع است و برای آتلیه به ازای هر دانش اموز چهار متر مربع است.
در کلاس ها باید از دستگاه تهویه استفاده شود.
پنجره ی کشویی گزینه مناسبی است برای استفاده در مدرسه جون بازشو پنجره ممکن است ایجاد مزاحمت نکند.
وسیله گرمایشی بهترین گزینه استفاده از شوفاژ است و زیر پنجره نصب شود.
استفاده از تخته وایت برد بهترین گزینه است و ردیف اول باید سه متر با تخته فاصله داشته باشد.
در هر کلاس باید چوب لباسی وجود داشته باشد.
وجود کارگاه و آزمایشگاه از الزامات مدرسه میباشد.
در صورت وجود پله در مدرسه استاندارد باید ایمن باشد.
عرض راهرو ها در مدرسه استاندارد 2.50 میباشد.عرض پله نیز حداقل 1.2 تا 2 متر میباشد.
کتابخانه در طراحی مدرسه:
کتابخانه مدرسه باید فضایی ساکت با نور مطلوب باشد. و با استفاده از رنگ ها و دکوراسیون زیبا فضایی دلنشین و دنج برای دانش اموزان ایجاد کنند.
ابعاد میز های کتابخانه 60*90 میباشد و میز ها باید در فاصله استاندارد از هم باشند.
طراحی مدرسه
-
ظوابط طراحی مدرسه:
- تعداد توالت‌ها در مدرسه به ازاء هر ۴۰ نفر حداقل یک توالت و هر ۶۰ نفر یک دستشویی در نظر گرفته شود.
- ارتفاع دستشویی‌ها باتوجه به سن دانش آموزان در دوره های مختلف تحصیلی ۷۵ – ۶۰ سانتیمتر از سطح زمین باشد.
- کلاسها باید حتی الامکان طوری ساخته شوند که از نور طبیعی استفاده شود.
- در مورد کلاسهای شبانه و یا کلاس‌هایی که اجباراً از نور مصنوعی استفاده می نمایند شدت روشنایی بایستی برابر ۵۰۰ – ۳۰۰ لوکس بوده و نحوه تابش طوری باشد که ایجاد خیرگی در دانش آموزان ننماید. میزان نور راهروها بایستی برابر ۱۵۰ – ۱۰۰ لوکس و برای رختکن، توالت‌ها و دستشویی‌ها
- حداقل ۱۰۰ – ۵۰ لوکس در نظر گرفته شود.
- درجه حرارت مناسب جهت کلاسها بین ۲۱ – ۱۸ درجه سانتی گراد و رطوبت ۶۰ – ۵۰ درصد است.
- کلیه مراکز آموزشی باید مجهز به وسایل اعلام و اطفاء حریق بوده و از نظر طراحی بایستی پیش بینی های لازم جهت تأمین راه‌های ورودی و خروجی اضطراری با توجه به ظرفیت مدرسه و تعداد طبقات به عمل آید. این راه‌ها بایستی با علائم ویژه با رنگ سبز مشخص شود تا محل فرار اضطراری مشخص شود.
- حداقل دو راه فرار برای مواقع اضطراری که از هر نقطه داخل ساختماندر دید باشد لازم است و بایستی امکان تخلیه در کوتاه‌ترین زمان میسر گردد و اجزاء سازه ای مسیرهای فرار در مقابل حریق مقاوم باشد.
- وجود هر گونه حوض و حوضچه در محوطه مدارس ممنوع می باشد.
- هر مدرسه بایستی دارای اتاق خدمات بهداشتی مجهز به تجهیزات کامل برای انجام فعالیت‌های بهداشتی تغذیه ای و معاینات درمانی برای دانش آموزان شامل بیماریابی، بینــایی سنجی، شنوایی سنجی و پایش رشد – آموزش بهداشت و تغذیه به کارکنان و دانش آموزان – کمک های اولیه در مواقع بروز حادثه و باشد.
- در هر مدرسه باید به ازاء هرنفر دانش آموز ۵/۰ متر مربع فضای سبز در نظر گرفته شده باشد.
- به منظور جلوگیری از ایجاد گرد و غبار در محیط مدرسه، محوطه مدرسه باید با آسفالت یا بتون کف و نظایر آن فرش شود.
- دید مستقیم از کلاس های درس به زمین های ورزشی وبازی برای دانش آموزان دیدنباشد تا تمرکز آنان از بین نرود.
- سطح زمین های ورزشی باید یکدست باشد و بدون هرگونه پستی و بلندی ساخته شود .
- تجهیزات ورزشی باید مطابق با اصول بهداشتی باشد و هر چند روز یک‌بار تمیز گردد. تورهای دروازه ها راکت ها، حلقه های بسکتبال و … باید مطابق با استاندارد تهیه گردد.
- تعداد درهای ورود و خروج مدرسه باید متناسب با تعداد نفرات دانش آموزان باشد.
- رختکن و تعویض لباس اصلا نباید در زمین با سطوح پایین تر باشد.
- اگر در زمین بازی از توپ استفاده می شود محصور کردن آن حد اقل با ارتفاع ۳ متر از بروز حوادث احتمالی چون برخورد توپ با پنجره های کلاس جلوگیری خواهد کرد.
-
طراحی مدرسه
- در محوطه باز که محل بازی و جست و خیز دانش آموزان است هیچ نوع مانعی وجود نداشته باشد.
- در طراحیپ راه‌های دسترسی مدرسه عرض و ارتفاع سردر ورودی در محوطه طوری طراحی شود که امکان ورود راحت خودروهای سبک و سنگین امدادی را فراهم آورد.
- محل ذفت و امد دانش آموزان ومسیر عبور وسایل نقلیه (مثل آمبولانس- ماشین حمل اثاثیه و تجهیزات مدرسه- ماشین آتش نشانی وغیره) باید از هم جدا باشد و در صورت عدم امکان محل عبور دانش آموزان با نصب علایم راهنمای مشخص شود.
- محل عبور دانش آموزان باید مشخص و قابل دیدن باشد.
تزئینات کلاس در طراحی مدرسه:
اگر چه تزئینات کلاس قطعی نمی باشد ولی همه میدانند که این موضوع تا حدی دارای اهمیت است.
خیلی از دانش آموزن به دیدن کارهایشان بر دیوار علاقه دارند و این موضوعات میتواند به عنوان یك مشوق مورد استفاده
قرار گیرد. همچنین میتوان از موضوعات، اشكال و تصاویر مرتبط با درسها برای تزئینات کلاسها استفاده نمودکه این مطلب
هم به جذاب تر کردن فضا کمك میکند.
انواع چیدمان در کلاس
1 ردیفی و ستونی: این سنتی ترین مدل میباشد. در حقیقت تا زمانی پیش و شاید امروزه در بعضی مدارس، نیمكتها به –
شكلی به زمین متصل بودند.
2 فرم دایرهای شكل: نرمهای دایرهای شكل برای مباحث کلاسی و تكلیف کلاسی مناسب هستند. البته این نوع سازماندهی –
مشكلی که دارد این است که تعدادی از دانش آموزان به ناچار یا پشت معلم یا نیمرخ او روبرو میشوند و نمی توانند ارتباط
بصری مناسبی با او داشته باشند.
3 گروهی: برای مباحثه گروهی و یادگیری مشارکتی و تكالیف گروهی مناسب میباشد.
مطالب زیر را حتما بخوانید:
نظرات کاربران